سنگ جوش یا پرل شیشه ای

در برخی موارد ممکن است مایعات در ظروف حرارتی فراتر از نقطه جوش گرم شوند که به آن سوپرهیتینگ (Superheating) گفته میشود. چنین وضعیتی بسیار ناپایدار است و میتواند منجر به جوشش ناگهانی و بامپینگ (Bumping) حباب های بزرگ جوشان و خارج از کنترل شود.  برای جلوگیری از چنین وضعیتی باید کاری کنیم که مایع به طور آرام و یکنواخت بجوشد. این کار را میتوان با استفاده از سنگ جوش یا گلاسبید که در بازار کشور با نام پرل شیشه ای نیز شناخته میشود انجام داد. در ادامه کمی عمیق تر به عملکرد این گلوله شیشه ای میپردازیم.

سنگ جوش چیست؟

هنگامی که دمای مایع به فراتر از دمای جوش میرسد، از نظر تئوری باید شروع به جوشیدن کرده و تبدیل به فاز بخار شود، اما در برخی موارد، انتقال به فاز بخار  به دلیل عدم وجود نقاط اولیه برای تشکیل حباب، به تأخیر می‌افتد. این تاخیر با عنوان سوپر هیتینگ شناخته می شود که در طول آن مایع در حالت شبه پایدار (Metastable) وجود دارد (به این معنی که به طور موقت پایدار است اما در حالت تعادل خود نیست). در این شرایط مایع منتظر یک ماشه برای تشکیل نقاط اولیه حباب است، عوامل مختلف، از جمله نوسانات جزئی دما میتواند باعث جوشش ناگهانی و شدید مایع گردد، که در نتیجه منجر به پاشش و از کنترل خارج شدن واکنش میشود که به آن بامپینگ (Bumping) گفته میشود.

در فرآیندهای آزمایشگاهی یا صنعتی، درک و مدیریت سوپرهیتینگ برای اطمینان از ایمنی و کنترل واکنش‌های مربوط به مایعات بسیار حائز اهمیت است. بنابراین استفاده از سنگ جوش جهت جلوگیری از بامپینگ و معرفی نقاطی برای تشکیل هسته اولیه حباب، یک روش معمول برای کنترل فرآیند جوش و جلوگیری از رویدادهای غیرمنتظره و شدید جوش است.

هم زدن مایع با استفاده از  همزن مغناطیسی نیز، یکی دیگر از روش های رایج برای جلوگیری از جوشش ناگهانی و بامپینگ است.

نکته مهم: لطفا توجه داشته باشید که هرگز سنگ جوش را به مایعی که از قبل داغ است اضافه نکنید، زیرا اضافه کردن سنگ جوش به مایعی که از قبل داغ است باعث تشکیل ناگهانی نقاط اولیه حباب و در نتیجه جوشش سریع و پاشش مایع میگردد که میتواند خطرات ایمنی را به همراه داشته باشد.

از اینکه آسمان لب را بعنوان منبع خرید خود انتخاب نموده اید سپاسگزاریم.

برچسب: لوازم آزمایشگاه شیمی